In de voorjaarsnota en in een brief van Staatssecretaris Van Rij is aangekondigd welke maatregelen in het Belastingplan 2024 opgenomen zullen worden. Voor ondernemers/dgas zijn vooral de aankondigde wijzigingen van de bedrijfsopvolgingsregeling (“BOR”) van belang. De overige aangekondigde plannen zijn voor de meeste belastingplichtigen niet relevant. 

Huidige bedrijfsopvolgingsfaciliteiten 

Bij schenken en erven van ondernemingsvermogen gelden diverse fiscale faciliteiten in de successiewet en de inkomstenbelasting. Daardoor kunnen bijvoorbeeld kinderen van dga’s (een deel van de) onderneming goedkoop verwerven zonder dat de familie meteen veel belasting is verschuldigd. Dat maakt het eenvoudiger en betaalbaarder om ondernemingen aan de volgende generatie over te dragen.  

De faciliteiten zijn zeer ruim en al langer wordt gedacht aan beperkingen. Vorig jaar werd verwacht dat er per 2024 of zelfs 2023 al beperkingen en aanscherpingen zouden gaan gelden. Diverse ondernemingen zijn daarom in 2022 al aan kinderen geschonken of worden in 2023 geschonken. Overigens wordt soms gedacht dat het alleen om schenking van de gehele onderneming gaat, maar dat hoeft niet. Ook schenking van een gedeelte van een onderneming of van de aandelen valt onder de faciliteiten, ook indien de ouders de meerderheid van de economische rechten en de zeggenschap houden. 

Aanpassing vrijstelling pas in 2025 

De aangekondigde beperkingen en aanscherpingen maken schenking vooral duurder voor bedrijven met een hoge waarde. De gevolgen vallen echter nog mee ten opzichte van eerdere berichten. Voor kleinere bedrijven wordt de vrijstelling zelfs hoger. Daarbij is verder van belang dat de meeste aanpassingen volgens de plannen pas ingaan per 2025. Afhankelijk van het bedrijf en de waarde daarvan kan het gunstig zijn om te wachten tot 2025 of al vóór dat jaar ondernemingsvermogen te schenken. 

Vanaf 2025 wordt volgens de plannen de vrijstelling bij schenken en erven van ondernemingsvermogen: 

  • 100% van de goingconcernwaarde tot € 1,5 miljoen (is in 2023 ruim € 1,2 miljoen)
  • 70% over het meerdere (is in 2023 nog 83%)  

Een aandachtspunt hierbij is dat soms vergeten wordt dat de 100%-vrijstelling ziet op de objectieve onderneming en niet op de waarde die een individuele verkrijger ontvangt. Per verkrijger hangt de 100%-vrijstelling dus af van hoeveel verkrijgers er zijn. Indien twee zonen van hun ouders ondernemingsvermogen verkrijgen, is de vrijstelling per zoon ½ van de 100%-vrijstelling (dus vanaf 2025 wordt dat € 750.000) en (vanaf 2025) 70% van het meerdere.  

Aanscherpingen in 2024 en 2025 

Vanaf 2024 gaat al gelden dat (extern) verhuurd vastgoed niet meer meetelt als ondernemingsvermogen. In de praktijk telt de Belastingdienst dat al niet mee, maar dat leidt tot veel beroepsprocedures. Deze maatregel is bedoeld om een eind aan die discussies te maken. 

Verder gaan vanaf 2025 enkele aanscherpingen gelden, waaronder dat de faciliteit voor aandelen slechts zal gelden als het normale“ aandelen betreft met een belang van minimaal 5% (met een uitzondering voor preferente aandelen die bij een eerdere gefaseerde bedrijfsopvolging zijn ontstaan) 

Versoepeling van diverse eisen nog onduidelijk 

Verder zijn er versoepelingen aangekondigd van de zogenaamde bezitseis, voortzettingseis en dienstbetrekkingseis.  Helaas is de inhoud van de versoepelingen van die lastige beperkende eisen nog onbekend. Er lopen ook nog enkele rechtszaken over met name de bezitseis. Die eis houdt bij schenking van aandelen in dat de aandelen minimaal vijf jaar in het bezit moeten zijn van de schenker en dat de onderneming minimaal vijf jaar door de bv gedreven moet zijn. Daarover bestaan diverse onduidelijkheden en discussies, vooral in situaties van holdingstructuren met mutaties van aandelen, deelnemingen en activiteiten. 

Schakel uw fiscalist tijdig in! 

Verdere details worden in juni of uiterlijk op Prinsjesdag bekend. Daarna moet blijken of er bij de behandeling in de Tweede Kamer nog aanpassingen volgen. Pas half november zal bekend zijn welke maatregelen wanneer ingaan. 

Uiteraard houden de fiscalisten van Lansigt de ontwikkelingen in de gaten. Als u bedrijfsopvolgingsplannen hebt, kunt u met uw fiscalist bespreken of het in uw situatie gunstig is nog in 2023 of 2024 of pas daarna tot actie over te gaan. 

24 mei 2023